Identiteitsontwikkeling van en in een lerarenopleiding

Wanneer het begrip identiteit wordt gebruikt in combinatie met onderwijs of een onderwijsinstelling, wordt al snel gedacht aan een (religieus) levensbeschouwelijke identiteit. En dan volgen onvermijdelijk discussies over nut en noodzaak van de mogelijkheden die artikel 23 van de Grondwet biedt om onderwijs aan religieuze grondslagen te verbinden.

In deze studie is allereerst onderzoek gedaan naar wat onder identiteit en organisatie-identiteit verstaan moet worden. Identiteit is een dynamisch proces van betekenis en zin verlenen dat in zijn aard en uitwerking levensbeschouwelijk gelaagd is. Aan de hand van een casus is een proces van dynamische identiteitsontwikkeling gereconstrueerd. De casus in deze studie betreft een bijzondere onderwijsinstelling voor hoger onderwijs, de Marnix Academie te Utrecht.

De reconstructie van de identiteitsontwikkeling van de Marnix Academie heeft betrekking op de periode van 1984 -2014. Aan de hand van een reconstructie-raamwerk is het proces in beeld gebracht en geduid. Dat levert verschillende inzichten op die niet alleen van betekenis zijn voor de Marnix Academie zelf, maar ook voor lerarenopleidingen basisonderwijs (pabo’s) in het algemeen en nog breder voor instellingen voor (hoger) onderwijs. Het onderzoek presenteert daarbij een helder beeld van de verhoudingen tussen het wisselende overheidsbeleid en de werkelijkheid in de instellingen. Daarnaast biedt de reconstructie zicht op de wijze waarop een levensbeschouwelijke laag of oriëntatie altijd aan de orde is in identiteitsontwikkeling. En dat inzicht werpt een ander licht op de artikel-23-discussie.

Barbara de Kort (1953) studeerde Godgeleerdheid aan de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam. Zij is als hogeschoolhoofddocent verbonden aan de Marnix Academie te Utrecht. Zij is tevens voorzitter van het Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs (LOBO).