Priesters van de schepping

De huidige ecologische crisis is voor een belangrijk deel door de mens veroorzaakt, soms zelfs met de Bijbel in de hand. Het is niet alleen een praktisch probleem, maar ook een spiritueel en theologisch vraagstuk. We hebben een nieuw ecologisch ethos nodig, een innerlijke houding van eerbied voor de schepping. Hoe kunnen we onze relatie met de schepping herstellen?

Ecologisch verantwoord leven is volgens de Grieks-orthodoxe theoloog Zizioulas diep-christelijk. Hij wijst de weg terug naar de vroegchristelijke theologie, die in de Orthodoxe kerk zorgvuldig is bewaard. Mensen zijn priesters van de schepping, betoogt hij, die met eerbied horen om te gaan met de natuur. De christelijke liturgie, met name de eucharistie, geeft vorm aan dit heilig geven-en-ontvangen tussen God, mens en natuur. Ze versterkt onze band met de schepping en geeft een draai aan onze innerlijke houding tegenover de aarde.

We hebben nu vooral een ecologisch ethos nodig, aldus Zizioulas, veel meer dan ecologische ethiek. Vanuit een hernieuwde houding van eerbied is het de hoogste tijd dat ook de kerk, wetenschap en politiek de handen ineenslaan. Puttend uit de rijke Orthodoxe traditie inspireert Zizioulas de lezer om priester van de schepping te zijn.

IOANNIS ZIZIOULAS (1931-2023), Grieks-orthodox metropoliet, is internationaal een van de meest invloedrijke theologen. Hij doceerde systematische theologie aan Britse universiteiten en was zeer actief in de oecumene. Zizioulas was de drijvende kracht voor paus Franciscus bij de milieu-encycliek Laudato Si’. Hij sprak ook bij de presentatie ervan.