“Onder faveur van ’t canon”

Het zeer gedegen werk van John R. Verbeek (1955-2021) voert de lezer rechtstreeks naar het militair optreden van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) in haar octrooigebied in Azië.

Degenen die in Nederland - toen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden geheten - de lakens uitdeelden, vonden het heel normaal om handelsbelangen met militaire middelen te bevorderen. De situatie dichter bij huis, oorlog met Spanje en Portugal bijvoorbeeld, gold als goed argument om Europese vijanden ver weg in Azië te beoorlogen. Die strijd was tevens een mooie aanleiding om maar 'door te pakken', zoals wij nu zouden zeggen, en zo in andermans land een handelsrijk te stichten. Daarbij werden leger en vloot als vanzelfsprekend op vele plaatsen ingezet.

Fortificaties speelden bij de handhaving van koloniale handelsmacht een belangrijke rol, dus naast grote aandacht voor de gewapende handelsschepen, besteedde de VOC ook grote zorg aan de artillerie te land. Het kanon en de technische en strategische vernieuwingen van dit wapen spelen in dit boek dan ook een grote rol. Veel nieuw onderzoek met vaak onverwachte uitkomsten geeft een beeld van de wijze waarop de VOC haar artillerie tot een belangrijk instrument wist te maken en, zonder schroom, in te zetten.

English abstract:

The very thorough work of John R. Verbeek (1955-2021) takes the reader directly to the military action of the Dutch East India Company (VOC) in the area of its charter in Asia, authorized by the States General. The economic elite of the Dutch Republic considered it quite normal to promote trade interests with military means, to make war in Asia and to found a trading empire in other people's country, whereby the army and navy were deployed as a matter of course. Fortifications played an important role in maintaining colonial trading power, so in addition to paying great attention to the armed merchant ships, the VOC also paid great attention to the artillery on land. The study gives a picture of the way in which the VOC managed to make its artillery an important instrument and to deploy it without hesitation.