Jean-Jacques Gailliard

Het oeuvre van Jean-Jacques Gailliard (1890-1976) tart de gebruikelijke kunsthistorische categorieën. Kubisme, futurisme, expressionisme en surrealisme hebben weliswaar sporen nagelaten in zijn werk maar het nooit in toom kunnen houden. Gailliards schilderijen en tekeningen zijn doortrokken van muziek en poëzie, en van filosofische en spirituele referenties.

Tussen tekening en schrift, tussen verf en inkt, tussen modernisme en zijn engagement als verslaggever van de teloorgang van het oude Brusselse stadsweefsel of de kust van Oostende zocht Gailliard zijn eigen weg en bracht hij een buitengewoon vrij en origineel oeuvre tot stand. Als zijn flamboyante werk soms hermetisch lijkt, dan komt dat doordat hij niet altijd de moeite nam om het uit te leggen en het liever aan de toeschouwer overliet om zijn sporen te volgen in een sfeer van geestelijke verstandhouding.


Dit overzichtswerk, de eerste uitvoerige monografie gewijd aan de meester van het 'surimpressionisme', is een poging om zijn werk te ontcijferen met behulp van thematische invalswegen die zich door zijn grillige Werdegang slingeren.

Het eerste deel van het boek wordt in beslag genomen door een meesterlijk essay van Alfonso Enríquez de Villegas Díaz, leerling en vriend van Gailliard, en zelf kunstenaar en kunsthistoricus. De auteur heeft het over de grote existentiële vraagstukken die Jean-Jacques Gailliard als mens en als kunstenaar bezighielden. Liever dan het oeuvre te 'verklaren' wil hij de innerlijke drijfveren die erachter schuilgaan ontwarren en tegelijk de bronnen blootleggen waaraan Gailliard zich heeft gelaafd, op zoek naar de ideale, onbereikbare 'vorm der vormen'.

In het tweede deel nodigt Xavier Canonne, directeur van het Musée de la Photographie van Charleroi, ons uit op een visuele reis door de vormen en motieven die rondwaren in Gailliards beeldende universum - een dertiendelig traject waarin de werken volgens hun thematische affiniteiten zijn 'opgehangen'. Ook deze iconografische hoofdstukken worden ingeleid door Alfonso Enríquez