Grievenstelsel en hoger beroep in strafzaken

Met de wet van 5 februari 2016, de zogenaamde “Potpourri-II”, werd in het Belgische strafprocesrecht een grievenstelsel ingevoerd bij het hoger beroep in strafzaken. Hiermee beoogde de wetgever het hoger beroep in strafzaken te rationaliseren en de werklast van de appelrechters te herleiden. De strafrechter in hoger beroep dient zich voortaan slechts nog over die punten te buigen waarover de appellant zich “gegriefd” acht. Hierdoor zou de appellant er ook toe worden aangezet zich nader te bezinnen of het aantekenen van hoger beroep wel opportuun is en, zo ja, waarop zijn rechtsmiddel precies betrekking moet hebben.

De toepassing van het grievenstelsel gaat in de praktijk gepaard met diverse interpretatiemoeilijkheden, waarvan vele, doch niet alle, inmiddels gelukkig werden uitgeklaard. De problemen hebben onder meer betrekking op de gestrengheid waarmee de verplichting tot grievenopgave moet worden toegepast, alsook op de gevolgen ervan voor de saisine van de appelrechters en de mogelijkheid van die laatsten om ambtshalve grieven op te werpen. Sinds de invoering van het grievenstelsel hebben het Hof van Cassatie en het Grondwettelijk Hof in nauwelijks zes jaar tijd hierover een overvloed aan arresten gewezen, die voor velen een quasi onoverzichtelijke aanblik biedt.

Ontdek de volledige reeks

Recht en Praktijk is een uitgebreide boekenreeks die zich richt op actuele thema’s binnen het recht. Deze reeks biedt een brede en algemene juridische verkenning, waarbij de focus ligt op praktische toepasbaarheid. Ontdek alle reeksboeken hier.