Alleen met kunst

De seksualiteit, het eigen lichaam en de dood vormen trauma's voor de mens. Het subject is niet op de eigen drift en op zijn eigen lichaam afgestemd. Bovendien weet het fundamenteel niet wat het zelf zegt. Deze stelling maakt de kern van het schandaal van de psychoanalyse uit. Meer nog, het is net omdat het analytisch discours haar positie bepaalt vanuit deze onmogelijkheden dat ze het statuut van alle andere discours in vraag kan stellen. De kunst lijkt echter een geprivilegieerde bondgenoot te zijn voor de psychoanalyse in die zin dat ook de kunst in deze ongeneeslijke rest de kern van haar wezen vindt.
Abe Geldhof neemt in dit boek drie authentieke kunstenaars bij de hand, niet om de psychoanalyse te illustreren, maar om ze te ondervragen: de melancholische componist Béla Bartók, de schizofrene fotograaf David Nebreda en de auteur van pornografische verhalen Georges Bataille. Elk van deze ongeëvenaarde kunstenaars getuigt er van hoe singulier de problematiek is waar een subject mee wordt geconfronteerd. Alleen een onnavolgbare kunstgreep kan dan ook het evenwicht herstellen.
Zij leren ons dat het symptoom geen teken is van een te elimi- neren ziekte, maar dat het onderdeel uitmaakt van de mense- lijke conditie als zodanig. In een psychoanalytische kuur wordt het symptoom daarom ook nooit rechtstreeks benaderd. Het onbehagen wordt er zelfs als een fundamentele en ongenees- lijke rest beschouwd waarvan de mens nooit echt geneest.