A swelling culture of control?

Het overlastthema blijft zeer actueel, de polemiek errond groot. De toepassing van de gemeentelijke administratieve sancties in de steden wordt door sommigen een noodzakelijk instrument in een lik-op-stuk-beleid genoemd en door anderen een overdreven vorm van controle op de burger.

De voorliggende publicatie maakt in eerste instantie een reconstructie van 27 jaar veiligheidsbeleid (1985-2007) die de context vormt voor de totstandkoming van de Belgische GAS-wet . Politieke, maar ook sociale en maatschappelijke kenmerken die aanleiding waren voor een vernieuwd veiligheidsbeleid krijgen hier een plaats.

Een tweede empirisch luik zoomt in op de overlastaanpak in de steden Antwerpen en Luik . Een grondige analyse op basis van diepte-interviews met sleutelfiguren en documentanalyse toont aan dat beide steden eerder een inclusief beleid voeren dan een exclusief. De GAS-wet kan m.a.w. geen nieuw instrument van controle worden genoemd.

In dit boek, het resultaat van doorgedreven en uitgebreid doctoraal onderzoek, wordt de overlastaanpak zowel theoretisch als empirisch diepgaand bestudeerd. Een schets van de probleemstelling, het nieuwe veiligheidsdiscours en de overlastaanpak in Groot Brittannië en Nederland leiden dit werk in. Het centrale thema ‘moet de GAS-wet als een nieuw instrument van controle worden beschouwd?’ vindt een antwoord in het empirisch onderzoek. Hiervoor werden niet minder dan 71 bevoorrechte getuigen in België geïnterviewd, waaronder alle ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie uit de onderzoeksperiode. Ook werd een doorgedreven documentanalyse verricht. Het werk van D. Garland de ‘Culture of Control’ (2001) vormde de theoretische leidraad en de inspiratiebron voor zes onderzoeksvragen die peilen naar een eventuele ‘Swelling Culture of Control’.

Elke Devroe is criminoloog, hoofd van de Afdeling Research & Development van de Dienst voor het Strafrechtelijk beleid, lid van de onderzoeksgroep ‘Sociale Veiligheidsanalyse’ (SVA) Universiteit Gent, lesgever Oost-Vlaamse politieacademie Opac, lid van de stuurgroep Campbell België, lid van de Vlaamse Vereniging voor Criminologie (VVC), redactielid van diverse vaktijdschriften en hoofdredacteur van de Cahiers Politiestudies