Het evangelie is joods!

De Berlijnse Rabbijn Leo Baeck (1873-1956) werd vanaf 1933 algemeen beschouwd als de belangrijkste woordvoerder van de Duitse joden. Als een van de eersten stelde hij dat de evangeliën door en door joodse verhalen zijn over een verlosser afkomstig uit het jodendom. In Het evangelie is joods! uit 1938 – het jaar waarin de jodenvervolging door de Nazi’s enorm toenam – onderbouwt hij die stelling. Het boek is een bedekte kritiek op het christendom dat het joodse karakter van het evangelie miskent. Maar Baecks hoop overstijgt de kritiek in het besef dat door het evangelie het geloof in Israëls universele God aan alle volken bekend wordt.

Een lastig boekje in een moeilijke tijd. De joodse gemeenschap had grotere zorgen dan hoe je het evangelie moest lezen. En veel christenen wilden niet geassocieerd worden met het jodendom; integendeel. Voor de nazi’s onder hen was Baeck een gevaarlijke intellectueel die de duidelijke posities ondergroef.

Pieter Oussoren, de vertaler van de Naardense Bijbel, heeft met liefde Leo Baeck vertaald. Deze eerste Nederlandse vertaling wordt uitgebreid ingeleid door dr. Hans Schravesande, kenner van de joodse godsdienstwijsbegeerte in het Duitsland van de twintigste eeuw. Hij plaatst leven en werk van Baeck in een historische en theologische context.

In de inleiding is Baecks veelaangehaalde Grote-Verzoendag-gebed uit 1935 integraal opgenomen. Dat gebed, bedoeld om voor te lezen in alle Duitse synagogen, leidde tot Baecks eerste arrestatie door de Nazi’s. Wonderwel overleeft deze rabbijn de concentratiekampen en blijft zich zijn verdere leven inzetten voor verdraagzaamheid tussen joden en christenen.