Op 15 november 2022 vond de 33ste Dag van de bedrijfsjuristen plaats, gewijd aan het thema “Bedrijfsjuristen en bedrijfsverantwoordelijkheid – Naar eindeloze aansprakelijkheden voor ondernemingen?”.
In dit boek worden vooreerst de mechanismen van het klokkenluiden belicht en wordt de vraag gesteld of klokkenluiden mag worden gezien als een algemeen systeem dat ondernemingen kan helpen om risico’s te voorkomen, mits er op ruime schaal in wordt voorzien.
Vervolgens wordt besproken of het contract zoals wij dat klassiek kennen nog steeds aangepast is aan deze onzekere tijden waarin onvoorziene crisissen elkaar opvolgen. Er wordt uitgelegd wat imprevisie is in het kader van een contract en er wordt geanticipeerd op de vragen die de lezer kan hebben sinds de opname van dit begrip in het Burgerlijk Wetboek.
De volgende vraag betreft de schadevergoeding na de vaststelling van een contractuele aansprakelijkheid. Aan welke kant men ook staat, men wil vaak een vrijwaringsclausule of een clausule inzake vrijstelling van aansprakelijkheid in het contract opnemen.
Aangezien de activiteiten van de onderneming, in de ruimste zin, in bepaalde gevallen onderworpen zijn aan een aansprakelijkheid die niet contractueel kan worden geregeld, komt ook de buitencontractuele aansprakelijkheid (en meer bepaald de voorgestelde hervorming) aan bod. Ook de buitencontractuele aansprakelijkheid die een uitvoeringsagent kan dragen voor zijn handelingen in het kader van een overeenkomst tussen zijn opdrachtgever en zijn klant wordt behandeld.
Tot slot geeft dit verzamelwerk een korte samenvatting met acht lessen die bedrijfsjuristen uit de Dag van de bedrijfsjuristen kunnen meenemen.

+++

La 33e journée des juristes d'entreprise s'est tenue le 15 novembre 2022, consacrée au thème « Juristes d'entreprise et responsabilité des entreprises – Vers une responsabilité sans fin des entreprises ? ». Le présent ouvrage commence par mettre en lumière les mécanismes de lancement d’alerte et pose la question de savoir si le « whistleblowing » peut se concevoir comme un système plus générique pouvant aider les entreprises à prévenir les risques, à condition qu'il soit conçu d’une manière large.
Il se tourne ensuite vers le contrat tel que nous le connaissons classiquement : est-il toujours adapté à nos temps incertains où se succèdent les crises imprévues ? Il fait ensuite le point sur la notion d’imprévision, dans le cadre d'un contrat, et anticipe les questions que les lecteurs peuvent se poser depuis l'introduction de cette notion dans le code civil.
L’ouvrage se concentre après sur l'indemnisation en cas de responsabilité contractuelle. D’un côté ou de l’autre, il est courant d’inclure dans le contrat une clause pénale ou exonératoire de responsabilité.
Étant donné que les activités de l'entreprise, au sens le plus large, sont dans certains cas sujettes à une responsabilité non modulable par contrat, la responsabilité extracontractuelle est également abordée – et plus précisément la proposition de réforme de celle-ci. La responsabilité extracontractuelle de l’agent d'exécution, qui interviendrait à l’occasion d’un contrat passé entre son donneur d’ordre et le client de celui-ci, est également examinée.
Enfin, le présent ouvrage collectif présente un bref résumé de huit leçons que les juristes d'entreprise peuvent tirer de la Journée des juristes d'entreprise.

Inhoud/sommaire : :
-Le développement des pratiques d’alerte et la transposition de la Directive 2019/1937 : obligations, craintes et opportunités pour l’entreprise privée ; Elliot Cobbaut
-De impact van systeemcrisissen op contractuele verhoudingen. Failliet van klassiek contractmodel en nieuwe perspectieven, Jacob Reniers
-L’introduction de l’imprévision en droit belge pour une renégociation du contrat par voie de clause et intervention de l’arbitrage, Denis Philippe
-La clause indemnitaire et la clause exonératoire de responsabilité dans le livre 5 du Code civil, Benoît Kohl
-Hervorming van het ontwerp van Burgerlijk Wetboek. Buitencontractuele aansprakelijkheid van de netbeheerders, Thierry D’hoore en Christine Declercq
-Aansprakelijkheid van uitvoeringsagenten in het wetsvoorstel buitencontractuele aansprakelijkheid, Joeri Vananroye en Olivier Roodhooft
-Corporate Responsibility: acht lessen voor de bedrijfsjurist, Wim Putzeys
-Responsabilité des entreprises : huit leçons pour les juristes d’entreprise, Wim Putzeys